TÜRK EDEBİYATI DERS NOTLARI

Garip Dışında Yeniliği Sürdüren şairler

FAZIL HÜSÜ DAĞLARCA (1914-2008)

-   İstanbul’da doğan sanatçı babasının mesleğinden dolayı birçok yeri gezmiştir.

-   Edebiyat’a küçük yaşlarda ilgi duymuş ve birçok ödül kazanmıştır. İlk ödülünü 13 yaşında almıştır.

-    İlk şiirlerinde Faruk Nafiz’in etkisi görülmekte hece ölçüsüyle yazmaktadır. Daha sonra ise Necip Fazıl Ahmet Hamdi , Ahmet Muhip etkisinde kalarak ölçülü, uyaklı ve aşık tarzı şiir çizgisi görmekteyiz.

-    Bireysel yaklaşımdan toplumsal yaklaşıma kaydığı görülür.

-    Hiçbir topluluğa katılmamış kendi çizgisinde gitmiştir.

-   70’in üzerinde eseri vardır. Üretken bir sanatçıdır.

-    “ Çocuk ve Allah “ Evreni çocuk gözüyle anlattığı bir eserdir.(1940)

-     “ Havaya Çizilen Dünya” yayınladığı ilk şiir kitabıdır. (1935)

-    “ Çocuk ve Allah “ şiirleri süslü imgeli bir anlatımı vardır ve ikinci Yenicilere ilham kaynağı olacaktır. “ Havaya Çizilen Dünya” ise geleneksel söyleyiş hakimdir.

-         Toplumsal gerçekleri mecazlarla, imgelerle, hayallerle anlatmıştır.

-         İnsan sevgisi eserlerinde yer alır.

-         Vatan sevgisini, kahramanlığı, kurtuluş savaşını anlattığı Epik ve destansı eserleri vardır.

-         Onun sanat gelişimini “sevgi,geçiş dönemi ve akılcı” olarak üçe ayırabiliriz.

-         Üç şehitler destanı yapma destandır.

-         “ Türkçe benim ses bayrağım” der.

-         Sanat hayatının sonlarına doğru günlük politik yazılarda yazmıştır.

 

ESERLERİ

ŞİİR

-         Havaya Çizilen Dünya

-         Çocuk ve Allah

-         Çakırın Destanı

-         Üç Şehitler Destanı

-         Yedi Memetler

-         Toprak Ana

-         Mevlana’da Olmak

-         Türk Olmak

-         Horoz

-         Çukurova

-         Cezayir Türküsü

-         Yunus Emre’de Olmak

-         Kubilay Destanı

-         Anıtkabir

-         Sivaslı Karınca

-         Batı Açısı

-         Dildeki Bilgisayar

-         Kınalı Kuzu Ağıtı

-         Kazmalama

-         Dışarıdan Gazel

-         Balina ile Mandalina

-         Samsun’dan Ankara’ya

-         Aç Yazı

-         Vietnom Savaşımız

-         Nötron Bombası


HİLMİ YAVUZ (1936--)

-         İstanbul’da doğdu Londra’da felsefe okudu.

-         “Ali Hikmet” takma adını da kullanmıştır.

-         Bir çok gazete ve dergilerde yazı yazmıştır.

-         İlk dönemlerde ilimci yeni etkisi görülür. Daha sonraki dönemlerde gelenekçi ve çağdaş bir anlayış görülmektedİr.

-         Yalnızlık, acı, hüzün, kaçış, ölüm temalarını işlemiştir.

-         İmgeler onun şiirinde anlaşılmaz değil okuyucunun zihninde çağrışım yaptırmak için vardır.

-         Modern şiirin serbestliğini kullanmıştır.

-         “ İrfan Külyutmaz “ adıyla mizahi yazılarda yazmıştır.

 

ESERLERİ

ŞİİR

-         Bakış Kuşu, Doğu şiirleri, Yaz şiirleri, Gizemli şiirler Hüzün ki en çok yakışandır bize, Erguvan Şiirleri, çöl şiirleri, Akşam şiirleri, küller ve zaman.

 

DENEME İNCELEME

-         Roman kavramı ve Türk Komanı, Yazın üzerine Gözün Gücü, Yüzler ve izler, Budalılığın Keşfi

 

ANI GÜNLÜK

-         Geçmiş Yaz Defterleri, Bulanık Defterler, Ceviz Sandıkları Anılar.


ATİLLA İLHAN (1925-2005)

-         İzmir’in Menemen ilçesinde doğdu.

-         Garip hareketine ve ikinci yeni hareketine karşı çıkmış. (Özellikle garip hareketi)

-         Şiire getirdiği yenilikler onda toplumcu hava estirmiş ama toplumcu gerçekçilerden farklı olarak şiiri ideoloji aracı olarak görmemiştir

-         Daha çok bireysel ve aşk konuları işlemiştir.

-         Şiirlerde imla kurallarını reddetmiştir. O kendine özgü bir yazı kullanmıştır.

-         Şiirlerinde büyük harf kullanmamıştır.

-         Gündelik hayatta kullanılmayan kelimeleri yabancı kelimelerle birlikte kullanmıştır.

-         Gözlem yeteneği vardır. Şiirleri ise bir film izliyormuş gibidir.

-         Romancılık yönünden de kendini geliştirmiştir.

-         Şiirlerini üç evrede toplayabiliriz.

 

A-TOPLUMCU GERÇEKÇİ

B-BİREYİN KENDİNİ VE ERENDEKİ YERİNİ SORGULAMASI

C-NEOKLASİK EVRE DİYEBİLİRİZ

-         İlk şiirlerinde toplumu konu almaya çalışan sanatçı daha sonra karışık ve anlaşılması güç konulara bireysel konulara ve evreni sorgulama eğilimi görülür.

-         Bu dönemde karamsarlık, aşk, bunalım, yalnızlık, temalarını görüyoruz. Son dönem şiirlerinde ise tarihi yeniden yorumlayan sanatçı Divan şiirine yönelmesi, imgesel anlatımı ve çok boyutlu derinlik görülür.

-         “Ali Kaptanoğlu” takma adıyla senaryolar yazmıştır.

-         1946 yılında “Cabbar oğlu Mehemmed” ile CHP şiir yarışmasında ikinci olmuştur.

-         Sinema eleştirmenliği, senaryo yazarlığı da yapmıştır.

 

ESERLERİ

ŞİİR

-         Duvar, Sisler Bulvarı, Ben Sana Mecburum, Yağmur Kaçağı, Yasak Sevişmek, Böyle Bir Sevmek, Elde Var Hüzün, Korkunun Krallığı, Ayrılık Sevdaya Dahil, Tutkunun Günlüğü

 

ROMAN

Sokaktaki Adam

Kurtlar Sofrası,

Sirtlan Payı

Kurtlar Sofrası

Yaraya Tuz Basmak

Dersaadet’te Sabah Ezanı

Hoca Hanım Vay

Fena Halde Leman

Zenciler Birbirine Benzemez

 

GEZİ

Abbas Yolcu, Batı’nın Deli Gömleği

 

DENEME ELEŞTİRİ

Hangi Sol, Sağım Solum Sobe, Yanlış Kadınlar ve Yanlış Erkekler

Senaryo: Kartallar Yüksek Uçar, Yarın Artık Bugündür.


            CAHİT KULEBİ

-         Tokat’ta doğan sanatçı edebiyat öğretmenliği ve MEB müfettişliği yapmıştır.

-         “ Nazmi Cahit “ adıyla ilk şiirlerini yazmıştır.

-         Türk dili, Sokak, Kültür Dünyası gibi dergilerde şiirleri yayımlanmıştır.

-         Milli romantik şair diyebiliriz.

-         Memleket edebiyatına yeni bir söyleyiş özelliği kazandırmıştır.

-         Anadolu insanının yaşayışı, hayatı, acıları, sevinçleri, doğa ile toplum ilişkileri eserlerinde görülür.

-         Halk edebiyatı geleneğine bağlıdır.

-         “Yoksulluk” teması en belirgin temadır şiirlerinde.

-         Çocukluk dönemi ve o döneme duyulan özlemleri de işlemiştir. (Tokat’a doğru)

-         1955 “ Yeşeren Otlar” ile TDK edebiyat ödülü, “Yangın” adlı eseriyle de Yeditepe şiir ödülünü almıştır.

 

ESERLERİ

Bütün şiirleri, Güz Türküleri, Şiir Her Zaman, Türk Mavisi, Sıkıntı ve Umut, Yangın, Süt, Atatürk Kurtuluş Savaşında


ERDEM BEYAZIT (1939-2008)

-         Kahramanmaraş’ta doğan sanatçı, edebiyat öğretmenliği, çeşitli memurluklar ve milletvekilliği yapmıştır.

-         Akabe ve Mavera dergisini kurmuştur.

-         “Risaleler” adlı eseriyle Türküye Yazarlar Birliği şiir ödülünü kazanmıştır.

-         Sözünü esirgemeyen bir şairdir.

-         Şiirlerinde Kent yaşamını ve sorunlarını işlemiştir.

-         Şiirleri islami özellik gösterir.

-         Şiir dili imgeli,  kapalı, süslü özellik gösterir.

 

ESERLERİ

ŞİİR

-         Şiirler

-         Risaleler

-         Sebeb EY

 

GEZİ YAZISI

İpek Yolundan Afganistan’a

 

CAHİT ZARİFOĞLU ( 1940-1987 )

-         Diriliş dergisinde çeşitli şiirleri yayınlamış ve bir çok gazete ve televizyonda çalışmıştır.

-         Mavera dergisinde yazı yazmış, kurucusu ve yöneticiliğini de yapmıştır.

-         İslami söylem şiirleriyle tanınır.

-         İkinci yeni tarzı şiir özelliği görülür.

-         “Bütün İnsanları Sevmek, Onların Bir Arada Yaşaması” eserlerinde ana temadır.

-         İçe dönük kişiliği eserlere yansıtmıştır.

-         Şiir dili ağır, imgeli ve kapalıdır.

-         Son yıllarında çocuk edebiyatına yönelmiştir.

-         “Yürek Dede ile Padişah” adlı eseri Türkiye Yazarlar Birliği ödülü almıştır.

ESERLERİ

ŞİİR

-         İşaret Çocukları, Yedi Güzel Adam, Korku ve Yakarış.

ÇOCUK ŞİİRLERİ

-         Gülücük, Ağaç, Okul

MASAL

-         Ağaç Kokanlar, Motorlu Kuş, Yürek Dede ile Padişah

GÜNLÜK

-         Yaşamak

HİKAYE

-         İns, Serçe Kuş

ROMAN

Savaş Ritimleri

TİYATRO

Sütçü İmam

DENEME

-         Bir Değirmendir Bu Dünya


Yorumlar - Yorum Yaz