SERBEST NAZIM VE TOPLUMCU ŞİİR (1920-1960)

         1934 Yılında Moskova’da “Yazarlar Birliği Kongresinde” Maksim Garki şu şekilde bazı özellikleri sıralamıştır.

1-    Toplumcu gerçeklilik daha öncekilerden farklı olarak pragmatik ve tezi olan bir edebiyattır.

2-    İnsanı belirten öğe kolektivizmdir. Sosyalist birey durum Kolektivizm’le gelebilir.

3-    Yaşam eylem ve yaratmadır.

4-    Eğitsel işlevi vardır. Sosyalist düşünce bireyin gelişmesinde ana düşüncedir.

-         Toplum için sanat anlayışı vardır.

-         “Nazım Hikmet” Türk edebiatında öncüsüdür.

-         Çıkarcı bir şiir anlayışıdır. (Progmatik)

-         Serbest nazım kullanmışlardır.

-         Siyasi ve politik içerik taşır.

-         Şairanelik ve ölçü bu şiir anlayışında yoktur.

-         Söylev üslubundan yararlanmışlardır.

-         Fütürizm (Gelecekçilik) akımından etkilenmişlerdir.

-         Şiirleri araç olarak görmüşlerdir.

-         Şiire yeni kavramlar ve ifadeler katmışlardır.

-         Daha önce işlenmemiş konularda işlenmiştir.

-         Rus şair Mayakovski’den etkilenmişlerdir.

-         Marksist ve materyalist görüş benimsemişlerdir.

-         Dinsel ve töresel bağı reddederler.

-         Toplumcu şiir anlayışını benimseyen kişiler:

Nazım Hikmet Ran

Beşir Fuat

Hoca Tahsin Efendi

Abdullah Cevdet

Ercüment Behzat Lav

Şevket Süreyya Aydemir

Vedat Nedim Tör

NAZIM HİKMET RAN (1901-1963)

(FÜTÜRİZM)

-         Selanik’te doğmuştur. Bolu’da öğretmenlik yapmıştır.

-         1921’de Komünizm ile tanıştı.

-         1924’te ilk şiir kitabı “28 Kanunisani” Moskova’da sahnelendi.

-         1924’te Aydınlık Dergisinde  çalıştı.

-         İlk şiirlerini Hece ölçüsüyle yazmıştır. Sonraki yıllarda Serbest ölçüyü benimsemiştir. (Serbest Nazım)

-         Mayokovski ve Futurizm akımından etkilenmiştir.

-         Şiirlerinin birçoğu bestelenmiştir.

-         Unesko’nun ilan ettiği 2002 Nazım Hikmet yılı için Suat Özönder “At Şarkılarda Nazım Hikmet” adlı albüm hazırladı.

-         Toplumcu şiir ve Serbest Nazımın Türkiye’deki öncüsüdür.

-         Onda içerik önemlidir. Bunda toplumcu sanatçı olmasının etkisi vardır.

-         1925 yılından başlamak üzere birçok eserinden dolayı yargılanmış ve hapis cezasına çarptırılmıştır.

-         1925’ten sonraki şiirlerinde hapis yaşamı, toplum, yargı, tarihi olaylar gibi konular işlenmiştir.

-         1950’den sonraki eserlerinde memleket özlemi, barış, ölüm, aşk gibi konular işlenmiştir.

-         Onun şiirlerinde kural pek yoktur.

-         Şiirlerinde büyük, küçük harf kullanılmasında değişiklik, satır uzunluğunda değişiklik, bazı harflerin çok defa tekrarlanması şiirin şeklindeki değişikliği gösterir.

-         Şiirin yanında tiyatro ve sinema ile de ilgilenir.

ESERLERİ

ŞİİR

-         835 Satır

-         Benerci Kendini Mam Öldürdü

-         Memleketimden İnsan Manzaraları

-         Kuva-yı Milliye

-         Rubailer

-         Güneşi İçenlerin Türküsü

-         Yeni Şiirler

-         İlk Şiirler

-         Son Şiirler

-         Dört Hapishaneden

-         Gece Gelen Telgraf

-         Yatar Bursa Kalesinde

TİYATRO

-         Kafatası

-         Unutulan Adam

-         Ferhat ile Şirin

-         İnek

-         Bir Ölü Evi Yahut Merhumun Hanesi

-         Sabahat

-         Kadınların İsyanı

-         Yusuf ile Menofis

ROMAN

-         Kan Konuşmaz

-         Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim

-         Yeşil Elmalar

HİKÂYE

-         Çeviri Hikayeler

-         Hikayeler

MEKTUP

-         Nazım İle Piraye

-         Cezaevinden Mehmet Fuat’a Mektuplar

FIKRA

-         İt Ürür Kervan Yürür

-         Milli Grur