Roman

√ Yaşanmış ya da yaşanabilecek olayları anlatan uzun yazılara roman denir.

√ Konuları bakımından çeşitli isimler alır.

Tarihsel Roman:

Konularını tarihten alan romanlardır. ilk örneğini Walter Scott vermiştir.Türk Edebiyatı'nda Namık Kemal'in yazdığı ''Cezmi'' Kabul edilir.

Devlet ana-Kemal TAHİR

Küçük ağa-Tarık BUĞRA

Mahur beste-A.Hamdi TANPINAR

Savaş ve Barış-Tolstoy sayılabilir.

Macera (serüven) Roman: 

Şaşırtıcı Sürükleyici okuyucuyu gerilim içinde tutan, esrarlı olayların olduğu sürükleyici romanlardır.

Monte Kristo-Alexandre DUMUS

İnce Memed-Yaşar KEMAL

Kanlı topraklar-Orhan KEMAL

Kim-Rudyord KİPLİNG

Define Adası-Stevenson

Robinson Crusoe-Daniel DEFOE

Psikolojik Roman;

Daha çok ruhsal çözümlemelerin olduğu, bireyin iç dünyasını yansıtan ve dış dünya'nın bireyde yansımasının işlendiği romanlardır.

Türk Edebiyatı'nda Mehmet RAUF'un yazdığı ''Eylül'' ilk psikolojik Roman kabul edilir.

Dünya Edebiyatı'nda ise Madam De La Foyatte’nin yazdığı ''La Pirincesse De Celoeves'' kabul edilir. Ayrıca ''Genç Werther'in Acıları-Goethe'de'' psikolojik roman'dır.

Sosyal Konulu Roman;

Toplum'un yaşayışını,sorunlarını,hayata akışını,sınıfsal olayları,göç,savaş, gibi toplumu ilgilendiren konuların işlendiği romanlardır.

Sinekli Bakkal-H.Edip Adıvar

Sefiller-Victor Hugo

Meyhane-Emile Zola Kabul edilebilir.

Romanlarda üç çeşit anlatıcı vardır;

1-Kahraman Anlatıcı; Roman kahramanlarının ağzından anlatıldığı romanlardır.

2-İlahi Anlatıcı; Her şeyi bilen, her şeye hakim olan, kişilerin zihinlerini okuyabilen ve olayların öncesini ve sonrasını bilen anlatıcıdır.

3-Gözlemci Anlatıcı; Anlatıcının gözlemlerine, yeteneğine bağlı olan anlatımdır. Anlatıcı olayların içinde değil olayların dışında olan ve gözlemlerini anlatan kişidir.

√ Romanlarda kişiler iki çeşittir;

1-Karakter; Bir kişinin huy, düşünce gibi özellikleriyle yansıtmadır.Çok yönlü özelliği olan kişidir. Kişinin fiziksel ve ruhsal özelliklerini anlatır.

2-Tip; Bir sınıf ya da eğilimi temsil eden genel özellikli kişidir.

√ Tip bütün insanların özelliğinin tek kişide toplanmasıdır. Karakter ise çok yönlü özellikleri olan kişidir.

√ Tip evrensel özellik gösterir Karakter ise ulusal özellik gösterir.

√ Her birey karakterdir ama tip değildir.

√ Dünya Edebiyatı'nda ilk roman,15.yy.da ''Rebalevis' vermiştir.

√ 16.yy.da Baccacio'nun yazdığı ''Decameron'' adlı eser bugünkü roman özelliği gösterir.

√ Romandaki ilkler ( Türk Edeb. )

Telemak-ilk Çevri Roman (Fenelon'dan)-Yusuf Kamil Paşa

İntibah-ilk Edebi Roman- Namık Kemal

Cezmi-ilk Tarihi Roman-Namık Kemal

Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat-ilk Yerli Roman-Şemseddin Sami

Karabibik-ilk Köy Romanı( ilk Naturndalist Roman )-Nabizade Nazım

Mavi ve Siyah-ilk Modern Roman-H.Ziya Uşaklıgil

Sergüzeşt-ilk Köle Ticareti Romanı-Sami Paşazade Senai

Eylül-ilk psikolojik Roman-Mehmet Rauf

Zehra-ilk Tezli Roman-Nabizade Nazım

Araba Sevdası-ilk Realist Roman-Recaizade Mahmut Ekrem

9.Hariciye koğuşu-ilk otobiyografik Roman-Peyami Safa


Roman-Öykü Karşılaştırılması;

√ Roman uzun yazılar olduğundan ayrıntılıdır; Hikâye de ise ayrıntılara pek girilmez.

√ Roman da birden çok olay olabilir ama hikâyede genelde tek bir olay vardır.

√ Romanda zaman uzun olabilir. mekan geniş ve kişiler fazladır ama hikaye kısa yazılar olduğundan zaman kısa, mekan az ve kişi sayısı sınırlıdır.

√ Romanda temel unsur kişidir ( Karakter'dir ), hikâyede ise olaydır.

√ Her ikisi de yaşanmış ya da yaşanabilecek olayı anlatır.

√ Her ikisinde de mekân, zaman, kişi vardır.

√ Her ikisinde de her konuda yazılabilir.

√ Her ikisi de düz yazı ( Nesir ) türü eserlerdir.