Hikaye (Öykü)
√ Yaşanmış ya da yaşanabilecek olayları anlatan kısa yazılara denir.
√Hikayede olaylar çok uzun anlatılmaz.
√ Kişi sayısı azdır.
√ Mekan çok geniş değildir.
√ Zaman çok geniş değildir.
√ Ayrıntılara çok girilmez.
√ Batılı anlamda öykü edebiyatımızda Tanzimatla birlikte görülür.
√ ilk yerli öykü Ahmet Mithat efendi'nin yazdığı ''Letaif-i Rivayat'' tır.
√ Batılı anlamda ilk öykü Sami Paşazade Sezai'nin yazdığı ''Küçük Şeyler'' dir.
√ Emin Nihat'ın ''Musameratname'' de ,ilk öykü denemesi kabul edilebilir.
√ Öykü'nün kurucusu olarak ''Giovanni Boccacio'' kabul edilir. Decameron adlı eseriyle.
√ Tanzimata kadar öykü ve Roman'ın yerini destan, halk hikâyeleri, efsaneler ve mesneviler almıştır.
Hikâye Türleri
1.Olay ( Vak'a ) Hikâyesi;
√ Bu tür hikâyeler olay, yer, zaman ve kişiler etrafında gelişir. Gerilim arttırarak okuyucunun ilgisini çeker ve onda merak uyandırır. olayla adım adım gelişerek sonu merak edilir.
√ Serim, düğüm, çözüm bölümlerin den oluşur.
√ Serimde olay ortaya konulur; Düğümde olaylar gelişir ve merak uyandırılır. Sonuçta ise olayların çözümlenmesi yapılır.
√ Bu tarz öykü'nün öncüsü Fransız yazar ''Guy De Maupassant'' dır.
√ Maupassant tarzı hikayede denir.
√ Türk edebiyatında Ömer Seyfettin bu türün öncüsüdür. Refik Halit Karay da sayılabilir.
2-Durum ( Kesit ) Hikâyeleri;
√ Bu hikayelerde olay geri planda olup hayatın her hangi bir kesiti veya durumunun anlatıldığı hikayelerdir.
√ Bu tür hikayelerde olay pek yoktur. okuyucuya bazı hikayelerde izlenimler sunulur.
√ Dünya edebiyatında öncüsü Anton Çehov'dur.
√ Çehov tarzı hikaye de denir.
√ Türk edebiyatında Sait Faik Abasıyanık ve Memduh Şevket Esendal’dır.
3-Modern Hikaye;
√ Her gün gördüğümüz ama farkına varamadığımız bir durumun anlatıldığı hikayelerdir.
√ Bazı durumların gerisindeki gerçekleri, hayalleri gösteren hikayelerdir.
√ Dünya edebiyatında öncüsü Franz Kafka'dır.
√ Türk edebiyatında ise Haldun Taner'dir.
Roman-Öykü Karşılaştırılması;
√ Roman uzun yazılar olduğundan ayrıntılıdır; Hikâye de ise ayrıntılara pek girilmez.
√ Roman da birden çok olay olabilir ama hikâyede genelde tek bir olay vardır.
√ Romanda zaman uzun olabilir. mekan geniş ve kişiler fazladır ama hikaye kısa yazılar olduğundan zaman kısa, mekan az ve kişi sayısı sınırlıdır.
√ Romanda temel unsur kişidir ( Karakter'dir ), hikâyede ise olaydır.
√ Her ikisi de yaşanmış ya da yaşanabilecek olayı anlatır.
√ Her ikisinde de mekân, zaman, kişi vardır.
√ Her ikisinde de her konuda yazılabilir.
√ Her ikisi de düz yazı ( Nesir ) türü eserlerdir.